Terwijl ik dit schrijf, rond elf uur 's ochtends, is het maar liefst 6 graden onder nul. Wie had dat twee weken geleden gedacht! De winter is gearriveerd. 
Helaas heeft die winter al twee slachtoffers geëist. Net voordat de kou inzette trof ik één van de vissen dood in de vijver aan. Ik kon niet nagaan waarom deze vis dood was, ouderdom kan het in ieder geval niet zijn geweest. Ik hou de andere vissen goed in de gaten, als er een virus in de vijver zit moet je dat wel weten. Tot nu toe lijkt iedereen in goede gezondheid te verkeren. .JPG)
Maar het ergste is wel dat het merelvrouwtje dood is. Ik had al een vermoeden dat ze niet zo goed liep, en toen ik gisteravond thuis kwam zag ik haar dood onder de meidoorn liggen. Haar rechterpoot stond inderdaad in een vreemde hoek, maar of ze daaraan is overleden weet ik niet. Misschien was ze al een tijdje ziek. De kou zal misschien een factor zijn geweest. Het merelpaar van Mien Toentje vormde al geruime tijd een stel, en had elk jaar een nest. Toch zie ik (met mijn mensenogen) geen verschil in het gedrag van het merelmannetje. Hij eet en drinkt en gedraagt zich precies als anders. Hij liep gewoon langs het dode vrouwtje heen.
Met deze plotseling invallende extreme kou (het ene extreme seizoen na het andere) is een gat ijsvrij houden in de vijver een flinke opgave. Binnen een kwartier (!) ligt er alweer een laagje ijs op. Toch smelt ik er een paar keer per dag een gat in, zodat de gassen kunnen ontsnappen en er weer zuurstof in het water komt.
Voorlopig gaat het alleen maar kouder worden.
En het is een beetje preken voor eigen parochie, maar vergeet de vogels niet! Ze hebben ons hard nodig.
Kijk je graag naar de foto's in Mien Toentje, maar vind je ze soms een beetje klein in beeld?
Klik dan eenmaal op een foto in het bericht. Op een andere pagina opent de foto zich dan niet alleen groter, maar ook met een groter aantal pixels waardoor de foto beter tot zijn recht komt.
Onderaan de pagina zie je in het klein de andere foto's die ook bij het bericht horen. Als je daarop klikt, kun je die ook groot zien.
Ben je klaar en wil je terug naar Mien Toentje, klik dan op het zwart/witte kruisje rechts boven de foto.
En vergeet niet te tellen voor de Nationale Tuinvogeltelling dit weekend!
Veel plezier,
Mien Toentje
In de serie diervriendelijk tuinieren gaan we het hebben over ijs op je vijver.
Na drie nachten met zo'n 5 graden onder nul, ligt er natuurlijk een ijslaag op de vijver in Mien Toentje.
Zoals inmiddels bekend bij de trouwe lezers, wonen er in mijn vijver een aantal vissen, insectenlarven, waterinsecten, waterslakken, en als het goed is ook twee bruine kikkers in winterslaap(als de watersalamander er nog is, zal die op het land overwinteren). Iedereen heeft zuurstof nodig. Onder het ijs raakt dat niet alleen (langzaam) op, het gevaarlijkste is dat de gassen van de laag plantenresten onderin niet weg kunnen. Een opeenhoping van die gassen kan het leven kosten aan iedereen.
Dus is er in de winter al snel werk aan de winkel om een gat in het ijs te krijgen (en te houden!) waarmee je dit soort situaties onder controle hebt.
NOOIT een wak gaan hakken! Niet alleen heb je kans dat je je vijver lek slaat, maar de trillingen die dat veroorzaakt zijn op zich al genoeg om iedereen een wisse dood te bezorgen.
Wat doe je dan? Eenvoudig, je zet een pannetje met kokend water op het ijs, en wacht tot zich dat een gat heeft gesmolten. Met een fikse winter zoals die van vorig jaar, loop je al snel drie, vier keer naar binnen voor nieuw kokend water. Vanochtend was twee keer voldoende. Ligt er ook sneeuw, dan moet je dat weghalen van het ijs. Een kleine vijver is dan wel zo handig! Een laag sneeuw houdt het licht tegen, waardoor je zuurstofplanten stoppen met zuurstof maken.
Na al het zachte weer dat we hebben gehad (en helaas opnieuw gaan krijgen), is al vanalles uitgelopen in Mien Toentje. Niet alleen staan de sneeuwklokjes al sinds een week of twee in bloei, ook andere planten zijn er vroeg bij. Het kan haast niet anders of er moet flinke vorstschade zijn...
Anoniempje (welbekend inmiddels) heeft weer een reactie gestuurd naar Mien Toentje, naar aanleiding van de vogeltelling 2011.
"Hallo mien toentje, Ik heb alles weer eens bekeken en vind het zoals altijd prachtig. Wil even melden dat ik een hele brutale ekster in mijn tuintje heb die het eten steelt uit het voederhuisje! Eksters komen blijkbaar ook ín tuinen.
Groetjes anoniempje."
Beste Anoniempje,
Dat klopt zeker. De Vogelbescherming heeft de Ekster als één van de 25 meest voorkomende tuinvogels benoemd. Er wonen twee Eksters vlakbij Mien Toentje, en die kijken regelmatig vanuit de bomen bij de buren wat er zoal te beleven valt. Ik zie ze alleen nooit in Mien Toentje.
Hartelijke groet,
Mien Toentje
Terwijl ik wacht tot de Winter gaat beginnen (zou het nog gebeuren?), hier de cijfers van vogels die Mien Toentje bezocht hebben gedurende 2011. Ik heb op dezelfde manier geteld als bij de vlinders. Dit is trouwens ook de wijze waarop je telt voor de Nationale Tuinvogel Telling, maar daarover later meer.
1. Huismus 125
2. Koolmees 119
3. Pimpelmees 88
4. Merel 58
5. Turkse Tortel 39
6. Roodborst 20
Heggenmus 20
8. Spreeuw 18
9. Vink 6
10. Winterkoning 5
11. Fitis 3
12. Ringmus 2
Helaas kleeft er aan de winnaar, de huismus, een vervelend verhaal. Tussen oktober en december is men hier maar liefst 10(!) weken onafgebroken bezig geweest met straatwerkzaamheden aan de voorkant. Daarbij moesten de twee bomen voor mijn huis het veld ruimen. De huismussen zaten vaak in deze bomen. Sinds het moment van kappen (2e week november), heb ik ze niet meer in Mien Toentje gezien. Desondanks zijn ze toch nog winnaar met het meeste aantal waarnemingen. Ik hoop heel erg ze weer te kunnen begroeten in 2012.
Enkele opmerkingen; 
* De sperwer is negen keer gesignaleerd boven Mien Toentje. Het was een bijzonder moment om haar van dichtbij te zien afgelopen zomer, hoewel ook dat niet goed is afgelopen voor een huismus.
* Verder zie ik natuurlijk vanalles over Mien Toentje heen vliegen, zoals diverse roofvogels, kraaien, meeuwen, eksters, verschillende soorten ganzen, zwanen, noem maar op.
* De eerste vinkenslag hoorde ik op 8 maart.
* De eerste gierzwaluw zag ik op 29 april. De laatste op 2 augustus.
* De eerste heggenmus was op 14 oktober.
* De eerste roodborst op 27 oktober.
* De eerste winterkoning op 2 november.
Verder kan ik melden dat zowel de huismussen als de kool- en pimpelmezen twee nesten hebben grootgebracht.
Dan nog een woord over de telling zelf. Sommige vogels komen in hun eentje trouw elke dag eten. Neem het roodborstje. Omdat hij er alleen in de wintermaaden is, zijn de telingen natuurijk lager dan bij vogels die hier het hele jaar zijn. Vogels die soms in één keer met een grote groep komen eten (zoals de huismus) kunnen rekenen op hoge telcijfers. De cijfers zeggen dus feitelijk niets over de dagelijkse bezoeken, alswel over de relatieve hoeveelheid waarin ze (ten opzichte van elkaar) gezien worden in Mien Toentje.
Ook zin gekregen in vogels tellen? In het weekend van 21/22 januari kun je meedoen met de Nationale Tuinvogel Telling van de Vogelbescherming. Voor informatie klik op Tuinvogeltelling.
Allereerst een gezond en vruchtbaar tuinjaar gewenst!
Voor de derde keer heb ik een jaarthema gekozen voor Mien Toentje. Zo'n thema geeft mij de kans me extra te verdiepen in een bepaalde dier- of insectensoort; hoe ze leven, wat ze eten en welke habitats ze nodig hebben. Vervolgens probeer ik meer van die soort naar Mien Toentje te halen. Zo doe je elk jaar weer iets.
Voor 2012 heb ik besloten dat het thema Bijen & Hommels gaat worden.
Ik hoop niet alleen nestgelegenheid voor beiden te realiseren, maar ook beplanting te bieden om ze aan te trekken. Er zijn ik weet niet hoeveel soorten, en notoir lastig om van elkaar te onderscheiden. Een uitdaging dus!
Het zijn mooie en nuttige insecten, en ik heb er veel zin in om meer van ze te weten te komen. Voor de duidelijkheid: het is natuurlijk niet aan de orde om een volledig bijenvolk naar Mien Toentje te halen. Hoe graag ik het ook zou willen, dat gaat nou eenmaal niet in de stad. Ik concentreer me dus op de solitaire bijen.
Helaas heeft die winter al twee slachtoffers geëist. Net voordat de kou inzette trof ik één van de vissen dood in de vijver aan. Ik kon niet nagaan waarom deze vis dood was, ouderdom kan het in ieder geval niet zijn geweest. Ik hou de andere vissen goed in de gaten, als er een virus in de vijver zit moet je dat wel weten. Tot nu toe lijkt iedereen in goede gezondheid te verkeren. .JPG)
Maar het ergste is wel dat het merelvrouwtje dood is. Ik had al een vermoeden dat ze niet zo goed liep, en toen ik gisteravond thuis kwam zag ik haar dood onder de meidoorn liggen. Haar rechterpoot stond inderdaad in een vreemde hoek, maar of ze daaraan is overleden weet ik niet. Misschien was ze al een tijdje ziek. De kou zal misschien een factor zijn geweest. Het merelpaar van Mien Toentje vormde al geruime tijd een stel, en had elk jaar een nest. Toch zie ik (met mijn mensenogen) geen verschil in het gedrag van het merelmannetje. Hij eet en drinkt en gedraagt zich precies als anders. Hij liep gewoon langs het dode vrouwtje heen. 
